Các nhiệm vụ môi trường của Bộ GTVT khá lớn, trong khi kinh phí do ngân sách cấp rất eo hẹp. Xã hội hóa là hướng đi để tháo gỡ khó khăn này.
Kinh phí thiếu, khó hoàn thành dự án Chiều 14/4, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông chủ trì cuộc họp nhằm thúc đẩy các dự án thực hiện nhiệm vụ môi trường của các đơn vị ngành GTVT. Đánh giá tình hình thực hiện các nhiệm vụ môi trường giai đoạn 2010 – 2013, theo Vụ Môi trường, các cơ quan, đơn vị được Bộ giao nhiệm vụ đã cố gắng bám sát tiến độ đã được phê duyệt. Nhiều công việc được triển khai đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng và đã được Hội đồng cấp Bộ nghiệm thu, đánh giá. Kết quả của các nhiệm vụ trong giai đoạn này đã góp phần thực hiện tốt cho công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo Bộ trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu trong ngành GTVT. Song, còn khá nhiều nhiệm vụ triển khai thực hiện chưa đạt yêu cầu. Lý do khách quan một phần do kinh phí đầu tư thấp và cấp không kịp thời. Nhiều dự án, việc nhận số dư dự toán chuyển từ năm trước sang năm kế tiếp bị chậm nên không có kinh phí để triển khai. Ví dụ như việc 'Xây dựng quy trình thu gom, phân loại, quản lý chất thải rắn, chất thải sinh hoạt, chất thải nguy hại tại các cảng hàng không” của Cục Hàng không VN. Bộ Tài chính không chuyển số dư, do đó cơ quan chủ trì không có kinh phí để triển khai trong năm 2013. Một số dự án cũng bị chậm, như vụ công nhân đình công nên Công ty Hyundai Hàn Quốc không giao được khung gầm đúng thời hạn theo hợp đồng để thực hiện nhiệm vụ “Ứng dụng công nghệ sử dụng nhiên liệu khí thiên nhiên trong sản xuất, lắp ráp ô tô khách và đề xuất giải pháp ứng dụng tại các thành phố nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, bảo vệ môi trường và đáp ứng tiêu chuẩn về giao thông tiếp cận” của Tổng công ty Công nghiệp ô tô Việt Nam. Hay việc nhập khẩu nhiên liệu gặp khó khăn trong thủ tục hải quan khiến trễ tiến độ thực hiện nhiệm vụ “Thử nghiệm sử dụng nhiên liệu diesel sinh học cho một số loại đầu máy đường sắt” của Đường sắt Việt Nam, “Thử nghiệm sử dụng LPG, CNG cho động cơ thủy cỡ nhỏ nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong GTVT thủy” của Trường Đại học Hàng hải Việt Nam. Bên cạnh những lý do nêu trên, một số nhiệm vụ phải gia hạn thời gian thực hiện do chủ nhiệm chưa thực hiện đúng trách nhiệm như “Xử lý, tái sử dụng chất thải rắn trong công trình xây dựng giao thông” của Viện KHCN GTVT; “Đánh giá nguy cơ gây ô nhiễm môi trường từ chất thải tàu bay tại các cảng hàng không” của Cục HKVN; “Đánh giá tình hình ô nhiễm môi trường tại các hầm đường bộ Việt Nam, xây dựng các giải pháp bảo vệ môi trường cho các hầm đường bộ” của Tổng cục ĐBVN. Đây là lý do chủ quan do thủ trưởng đơn vị chủ trì và chủ nhiệm nhiệm vụ không nỗ lực, không cố gắng, không nghiêm túc thực hiện quy định hiện hành; mặc dù Bộ GTVT đã có nhiều văn bản đôn đốc, nhắc nhở. Chọn dự án phù hợp để xã hội hóa Chỉ đạo công tác, theo Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông, các nhiệm vụ môi trường của Ngành trong giai đoạn 2011-2015 đã được xác định rất rõ. Các đơn vị đã có nhiều nỗ lực. Song còn 1 số vấn đề bất cập, mà nổi lên là tiến độ chậm và hiệu quả đầu ra của sản phẩm còn hạn chế. Theo Thứ trưởng, kinh phí ngân sách dành cho các dự án về môi trường rất hạn hẹp, do đó phải dồn tiền cho các dự án, các nhiệm vụ quan trọng nhất. Các nhiệm vụ triển khai phải sát hơn nữa với đơn vị, phục vụ trực tiếp SXKD của đơn vị. Thời gian tới cần tập trung cho các đề tài về đổi khí hậu, kiểm soát khí thải, xử lý ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, hiện nay 100% các nhiệm vụ môi trường của Ngành đang thực hiện chỉ từ nguồn vốn do ngân sách cấp. Tiền rất hạn chế, trong khi vấn đề môi trường của Ngành lại rất rộng lớn, Thứ trưởng đề nghị phải tìm hướng đi nhằm xã hội hóa các nhiệm vụ môi trường của Ngành. Vụ Môi trường và các đơn vị phải nghiên cứu, đề xuất dự án nào có thể đưa ra xã hội hóa được để nghiên cứu triển khai thực hiện trong thời gian tới. Phương Anh |